Ngành Đạo diễn Sân khấu là một chuyên ngành nghệ thuật cốt lõi, đào tạo những người có khả năng kiến tạo và chỉ đạo toàn bộ quá trình sáng tạo một vở diễn sân khấu, từ việc giải mã kịch bản, làm việc với diễn viên, đến việc phối hợp các yếu tố âm thanh, ánh sáng, mỹ thuật để tạo nên một tác phẩm nghệ thuật hoàn chỉnh và truyền tải thông điệp đến khán giả. Đây là ngành học dành cho những ai có tư duy lãnh đạo, tầm nhìn nghệ thuật sâu sắc, và niềm đam mê mãnh liệt với việc kể chuyện bằng ngôn ngữ sân khấu.
Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu rõ hơn về ngành này qua bài viết dưới đây nhé.
>>> Đội ngũ Tuhoc.com.vn đã phát triển công cụ làm trắc nghiệm sở thích nghề nghiệp Holland, để tìm ra nhóm sở thích nghè nghiệp của bạn. Đồng thời công cụ kết hợp với AI để gợi ý nghề nghiệp phù hợp ngay sau khi hoàn thành bài trắc nghiệm. Các bạn hãy thử ngay tại link này nhé!
Giới thiệu chung về ngành
Ngành Đạo diễn Sân khấu là gì?
Ngành Đạo diễn Sân khấu (Theatre Directing) là chương trình đào tạo chuyên sâu về nghệ thuật và kỹ năng chỉ đạo nghệ thuật cho các loại hình sân khấu. Người đạo diễn là linh hồn của vở diễn, chịu trách nhiệm cao nhất về nội dung tư tưởng, hình thức thể hiện và chất lượng nghệ thuật của tác phẩm. Sinh viên theo học ngành này sẽ được trang bị:
- Lý luận và Lịch sử Sân khấu: Nắm vững các trường phái sân khấu, lịch sử kịch nói, chèo, tuồng, cải lương, nhạc kịch Việt Nam và thế giới; hiểu sâu về các nguyên tắc dàn dựng, biểu diễn.
- Kỹ năng Phân tích Kịch bản: Khả năng đọc, hiểu sâu sắc, giải mã và tìm ra ý đồ nghệ thuật của kịch bản, từ đó xây dựng phương án dàn dựng.
- Kỹ năng Đạo diễn: Học các phương pháp chỉ đạo diễn viên, dàn dựng không gian, sử dụng ánh sáng, âm thanh, phục trang, đạo cụ để tạo hiệu quả biểu cảm cao nhất. Phát triển tầm nhìn tổng thể để thống nhất các yếu tố thành một chỉnh thể nghệ thuật.
- Kiến thức về Diễn xuất và Biên kịch: Hiểu biết sâu về công việc của diễn viên và biên kịch để làm việc hiệu quả với họ.
- Quản lý Nghệ thuật: Kỹ năng tổ chức, điều phối, quản lý ê-kíp sản xuất một vở diễn, bao gồm cả khía cạnh tài chính và hành chính.
- Khả năng Sáng tạo và Tư duy độc lập: Phát triển phong cách đạo diễn riêng, dám thử nghiệm những ý tưởng mới.
Mục tiêu của ngành là đào tạo ra những đạo diễn tài năng, có khả năng kiến tạo nên những vở diễn có giá trị nghệ thuật và tư tưởng, góp phần làm phong phú đời sống sân khấu, và định hình xu hướng nghệ thuật.
Các trường đào tạo và điểm chuẩn ngành Đạo diễn Sân khấu
Ngành Đạo diễn Sân khấu là một ngành học rất chuyên biệt, đòi hỏi năng khiếu và tư duy nghệ thuật cao. Do đó, chỉ một số ít trường đại học chuyên về sân khấu, điện ảnh hoặc văn hóa nghệ thuật hàng đầu mới đào tạo ngành này. Quá trình tuyển sinh thường bao gồm các môn thi năng khiếu chuyên sâu về tư duy đạo diễn và khả năng cảm thụ, phân tích tác phẩm.
Lưu ý:
- Mã ngành 7210227 là mã ngành chuẩn cho ngành này.
- Điểm chuẩn năm 2024 hiện tại (tháng 7/2025) chủ yếu là điểm xét tuyển sớm (học bạ, đánh giá năng lực) hoặc điểm dự kiến. Điểm chuẩn chính thức theo kết quả thi THPT Quốc gia thường sẽ được công bố vào cuối tháng 7, đầu tháng 8 năm 2025.
- Điểm chuẩn thường là tổng điểm của môn Ngữ văn và các môn năng khiếu (thường có hệ số nhân rất cao). Thí sinh bắt buộc phải thi năng khiếu do trường tổ chức. Để có thông tin chính xác nhất, bạn nên truy cập website chính thức của các trường hoặc các cổng thông tin tuyển sinh quốc gia vào mùa tuyển sinh hàng năm.
Các khối thi ngành Đạo diễn Sân khấu
Ngành Đạo diễn Sân khấu yêu cầu thí sinh có năng khiếu về tư duy sáng tạo, khả năng phân tích và tổng hợp tác phẩm. Do đó, các tổ hợp môn xét tuyển thường bao gồm môn Ngữ văn và các môn thi năng khiếu chuyên biệt, với hệ số điểm rất cao. Các khối thi phổ biến bao gồm:
- Khối S00: Ngữ văn, Năng khiếu Sân khấu Điện ảnh 1 (Đọc diễn cảm, Kể chuyện), Năng khiếu Sân khấu Điện ảnh 2 (Sáng tác tiểu phẩm/Phân tích tác phẩm).
Các môn thi năng khiếu chuyên biệt:
- Phân tích tác phẩm sân khấu/văn học: Đánh giá khả năng đọc hiểu, phân tích cấu trúc, chủ đề, ý đồ của một kịch bản hoặc tác phẩm văn học, từ góc độ dàn dựng.
- Dàn dựng tiểu phẩm/Bài tập đạo diễn: Thí sinh được yêu cầu dàn dựng một tiểu phẩm kịch ngắn hoặc trình bày ý tưởng dàn dựng cho một đoạn kịch bản. Đây là môn thi quan trọng nhất, đánh giá trực tiếp năng khiếu đạo diễn.
- Phỏng vấn: Đánh giá tầm nhìn nghệ thuật, tư duy sáng tạo, khả năng giao tiếp, và hiểu biết về sân khấu của thí sinh.
Lưu ý: Các môn năng khiếu thường có hệ số nhân rất cao (ví dụ: hệ số 3 hoặc 4), và điểm thi năng khiếu thường phải đạt ngưỡng tối thiểu (ví dụ: từ 5.0 trở lên) mới đủ điều kiện xét tuyển. Thí sinh cần tìm hiểu kỹ quy định thi năng khiếu và cách tính điểm của từng trường vì đây là yếu tố quyết định.
Chương trình đào tạo ngành Đạo diễn Sân khấu
Chương trình đào tạo ngành Đạo diễn Sân khấu được thiết kế chuyên sâu vào việc rèn luyện tư duy nghệ thuật, kỹ năng lãnh đạo và chỉ đạo toàn bộ quá trình sản xuất một vở diễn. Dưới đây là khung chương trình đào tạo tham khảo:
I. Kiến thức đại cương
- Triết học Mác – Lênin, Kinh tế chính trị Mác – Lênin, Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, Tư tưởng Hồ Chí Minh
- Pháp luật đại cương, Xã hội học đại cương
- Tin học cơ sở và ứng dụng
- Tiếng Anh cơ bản và Tiếng Anh chuyên ngành (đặc biệt là tiếng Anh học thuật về sân khấu, văn học)
- Kỹ năng mềm (giao tiếp, thuyết trình, lãnh đạo, giải quyết vấn đề, làm việc nhóm, phản biện)
- Giáo dục thể chất, Giáo dục Quốc phòng – An ninh
II. Kiến thức cơ sở ngành và chuyên ngành
- Lý luận Sân khấu: Các học thuyết về kịch, đạo diễn, diễn xuất, thẩm mỹ sân khấu.
- Lịch sử Sân khấu Việt Nam và Thế giới: Các trào lưu, trường phái, tác phẩm, nghệ sĩ tiêu biểu qua các thời kỳ.
- Phân tích Kịch bản: Kỹ năng đọc, hiểu sâu sắc, giải mã kịch bản từ góc độ dàn dựng.
- Nguyên lý Đạo diễn: Các nguyên tắc cơ bản trong việc chỉ đạo vở diễn.
- Thực hành Đạo diễn:
- Bài tập cơ bản về hình thể, không gian, nhịp điệu sân khấu.
- Làm việc với diễn viên: Kỹ năng hướng dẫn diễn viên xây dựng vai diễn, biểu đạt cảm xúc, hình thể.
- Dàn dựng trích đoạn, tiểu phẩm: Thực hành dàn dựng các phân đoạn nhỏ để rèn luyện kỹ năng.
- Làm việc với các yếu tố sân khấu: Âm thanh, ánh sáng, mỹ thuật sân khấu, phục trang, đạo cụ.
- Nghệ thuật Diễn viên: Kiến thức và thực hành cơ bản về diễn xuất để hiểu và chỉ đạo diễn viên hiệu quả.
- Nghệ thuật Biên kịch: Kiến thức về cấu trúc kịch bản, các thể loại kịch để có thể làm việc chặt chẽ với biên kịch.
- Mỹ thuật Sân khấu: Kiến thức về thiết kế bối cảnh, phục trang, hóa trang.
- Âm nhạc Sân khấu: Vai trò của âm nhạc trong vở diễn, cách sử dụng âm nhạc để tăng cường hiệu quả biểu cảm.
- Tổ chức và Quản lý Sản xuất Sân khấu: Lập kế hoạch, ngân sách, điều phối ê-kíp sản xuất một vở diễn.
- Nghiên cứu khoa học sân khấu: Phương pháp luận, kỹ năng thu thập, phân tích thông tin cho nghiên cứu.
III. Thực hành và Đồ án tốt nghiệp
- Thực hành dàn dựng các vở diễn nhỏ, các bài tập tốt nghiệp tại trường.
- Thực tập tại các nhà hát, đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp, tham gia vào các khâu sản xuất vở diễn.
- Đồ án tốt nghiệp thường là dàn dựng một vở diễn sân khấu hoàn chỉnh, kèm theo luận văn nghệ thuật và bản thuyết minh đạo diễn.
Cơ hội việc làm sau tốt nghiệp
Sinh viên tốt nghiệp ngành Đạo diễn Sân khấu có cơ hội nghề nghiệp trong các nhà hát, đoàn nghệ thuật, các công ty sản xuất sự kiện, truyền hình, điện ảnh, và các tổ chức văn hóa. Đây là một ngành đòi hỏi tài năng, sự kiên trì và tầm nhìn, nhưng cũng mang lại danh tiếng và khả năng định hình nghệ thuật.
- Đạo diễn sân khấu: Làm việc tại các nhà hát kịch nói, chèo, tuồng, cải lương, nhà hát ca múa nhạc, nhà hát nhạc kịch của nhà nước hoặc tư nhân.
- Đạo diễn các chương trình biểu diễn/sự kiện: Chỉ đạo các chương trình ca nhạc, lễ hội, sự kiện văn hóa, biểu diễn nghệ thuật quy mô lớn.
- Đạo diễn/Trợ lý đạo diễn phim điện ảnh, truyền hình: Mặc dù chuyên về sân khấu, nhiều đạo diễn có thể mở rộng sang lĩnh vực điện ảnh, truyền hình.
- Giảng viên/Nghiên cứu viên: Giảng dạy môn đạo diễn, lịch sử sân khấu, lý luận sân khấu tại các trường đại học, cao đẳng sân khấu điện ảnh, các viện nghiên cứu.
- Chuyên viên tổ chức sản xuất: Làm việc cho các nhà hát, công ty truyền thông, giải trí, phụ trách điều phối sản xuất các vở diễn, chương trình.
- Cố vấn nghệ thuật: Cung cấp ý kiến chuyên môn về nghệ thuật cho các đoàn thể, tổ chức.
- Khởi nghiệp: Tự thành lập nhóm kịch, sân khấu độc lập hoặc công ty sản xuất nghệ thuật.
Mức lương ngành Đạo diễn Sân khấu
Mức lương trong ngành Đạo diễn Sân khấu rất biến động và phụ thuộc nhiều vào tài năng, kinh nghiệm, danh tiếng cá nhân, và đặc biệt là quy mô, mức độ thành công của các vở diễn được dàn dựng.
- Đối với sinh viên mới ra trường/đạo diễn trẻ (0-3 năm kinh nghiệm): Mức lương khởi điểm có thể dao động từ 8 – 15 triệu đồng/tháng nếu làm việc cố định tại nhà hát, hoặc thù lao theo từng dự án nhỏ, trợ lý đạo diễn.
- Đối với đạo diễn có kinh nghiệm (3-7 năm trở lên), có vở diễn được công nhận: Mức lương có thể tăng lên 15 – 40 triệu đồng/tháng tùy thuộc vào quy mô và số lượng dự án, độ nổi tiếng của các tác phẩm.
- Đối với các đạo diễn có tên tuổi, đạo diễn các vở diễn lớn, đạt giải thưởng: Thu nhập có thể rất cao, từ 40 triệu đồng/tháng trở lên, thậm chí hàng trăm triệu đồng cho các hợp đồng dàn dựng lớn, các vở diễn mang lại doanh thu cao hoặc được công nhận rộng rãi.
Lưu ý: Thu nhập của đạo diễn thường không cố định mà đến từ thù lao theo từng vở diễn, hợp đồng dàn dựng, bản quyền tác phẩm, hoặc các hoạt động giảng dạy, tư vấn nghệ thuật. Ngành này đòi hỏi sự đam mê, kiên trì, và khả năng thích nghi cao với đặc thù công việc.
Bài viết về chủ đề Hướng nghiệp nằm trong chuyên mục Định hướng – Nơi giúp các bạn trẻ Tự tin định hướng nghề nghiệp, vững vàng xây dựng sự nghiệp.
