Ngành Âm nhạc học là một chuyên ngành học thuật và nghiên cứu chuyên sâu về các khía cạnh lý thuyết, lịch sử, văn hóa, và phân tích âm nhạc. Khác với việc đào tạo người biểu diễn hay sáng tác, ngành này tập trung vào việc hiểu sâu sắc về bản chất của âm nhạc, vai trò của nó trong xã hội và lịch sử, cũng như các phương pháp nghiên cứu âm nhạc một cách khoa học. Đây là ngành học lý tưởng cho những ai có niềm đam mê mãnh liệt với âm nhạc và muốn khám phá chiều sâu của nó thông qua tư duy nghiên cứu, phân tích.
Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu rõ hơn về ngành này qua bài viết dưới đây nhé.
>>> Đội ngũ Tuhoc.com.vn đã phát triển công cụ làm trắc nghiệm sở thích nghề nghiệp Holland, để tìm ra nhóm sở thích nghè nghiệp của bạn. Đồng thời công cụ kết hợp với AI để gợi ý nghề nghiệp phù hợp ngay sau khi hoàn thành bài trắc nghiệm. Các bạn hãy thử ngay tại link này nhé!
Giới thiệu chung về ngành
Ngành Âm nhạc học là gì?
Ngành Âm nhạc học (Musicology) là lĩnh vực nghiên cứu khoa học về âm nhạc, bao gồm lịch sử âm nhạc, lý luận âm nhạc, phân tích âm nhạc, dân tộc nhạc học (nghiên cứu âm nhạc trong bối cảnh văn hóa xã hội), và thẩm mỹ âm nhạc. Sinh viên theo học ngành này sẽ được trang bị:
- Lý luận Âm nhạc: Các nguyên tắc cơ bản của âm nhạc như hòa âm, đối vị, phân tích hình thức, ký xướng âm, và lý thuyết về sáng tạo âm nhạc.
- Lịch sử Âm nhạc: Nghiên cứu toàn diện về sự phát triển của âm nhạc từ thời kỳ cổ đại đến đương đại, bao gồm âm nhạc phương Tây, âm nhạc phương Đông và âm nhạc truyền thống Việt Nam. Tìm hiểu về các trào lưu, phong cách, tác phẩm và nhà soạn nhạc tiêu biểu.
- Phân tích Âm nhạc: Khả năng phân tích cấu trúc, hình thức, nội dung và ý nghĩa của các tác phẩm âm nhạc ở nhiều thể loại khác nhau.
- Dân tộc nhạc học: Nghiên cứu âm nhạc trong mối quan hệ với văn hóa, xã hội, lịch sử và các yếu tố nhân học.
- Thẩm mỹ Âm nhạc: Hiểu về vai trò và tác động của âm nhạc đối với cảm xúc, tư duy con người và xã hội.
Mục tiêu của ngành là đào tạo những chuyên gia có khả năng nghiên cứu, phân tích, phê bình và giảng dạy về âm nhạc, góp phần gìn giữ, phát huy giá trị di sản âm nhạc và thúc đẩy sự phát triển của âm nhạc trong tương lai.
Các trường đào tạo và điểm chuẩn ngành Âm nhạc học
Ngành Âm nhạc học là một ngành khá chuyên sâu và kén chọn, thường chỉ được đào tạo tại các học viện, nhạc viện hoặc các trường đại học có khoa Âm nhạc uy tín. Điểm đặc trưng của ngành này là thường có môn thi năng khiếu (âm nhạc) bên cạnh các môn văn hóa.
Lưu ý:
- Mã ngành 7210201 là ngành chuyên biệt.
- Điểm chuẩn năm 2024 hiện tại (tháng 7/2025) chủ yếu là điểm xét tuyển sớm (học bạ, đánh giá năng lực) hoặc điểm dự kiến. Điểm chuẩn chính thức theo kết quả thi THPT Quốc gia thường sẽ được công bố vào cuối tháng 7, đầu tháng 8 năm 2025.
- Điểm chuẩn thường là tổng điểm các môn văn hóa và môn năng khiếu (thường có hệ số nhân). Thí sinh cần tham gia kỳ thi năng khiếu do trường tổ chức. Để có thông tin chính xác nhất, bạn nên truy cập website chính thức của các trường hoặc các cổng thông tin tuyển sinh quốc gia vào mùa tuyển sinh hàng năm.
Các khối thi ngành Âm nhạc học
Ngành Âm nhạc học yêu cầu thí sinh có năng khiếu và kiến thức cơ bản về âm nhạc. Do đó, các tổ hợp môn xét tuyển luôn bao gồm các môn thi năng khiếu. Các khối thi phổ biến bao gồm:
- Khối N00: Ngữ văn (hoặc Toán), Năng khiếu Âm nhạc 1 (Thẩm âm, Tiết tấu), Năng khiếu Âm nhạc 2 (Hát, Nhạc cụ).
- Khối N01: Ngữ văn, Năng khiếu Âm nhạc 1, Năng khiếu Âm nhạc 2 (kết hợp môn Toán hoặc Ngoại ngữ tùy trường).
- Các khối khác (D01, C00): Một số trường có thể xét tuyển các môn văn hóa này và kết hợp với điểm năng khiếu riêng.
Lưu ý: Các môn năng khiếu thường có hệ số nhân cao (ví dụ: hệ số 2) và điểm thi năng khiếu thường phải đạt ngưỡng tối thiểu (ví dụ: từ 5.0 trở lên) mới đủ điều kiện xét tuyển. Thí sinh cần tìm hiểu kỹ quy định thi năng khiếu của từng trường.
Chương trình đào tạo ngành Âm nhạc học
Chương trình đào tạo ngành Âm nhạc học được thiết kế để cung cấp cho sinh viên một nền tảng vững chắc về lý thuyết, kiến thức lịch sử và kỹ năng phân tích, nghiên cứu âm nhạc một cách khoa học. Dưới đây là khung chương trình đào tạo tham khảo:
I. Kiến thức đại cương
- Triết học Mác – Lênin, Kinh tế chính trị Mác – Lênin, Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, Tư tưởng Hồ Chí Minh
- Pháp luật đại cương, Xã hội học đại cương
- Tin học cơ sở và ứng dụng
- Tiếng Anh cơ bản và Tiếng Anh chuyên ngành (đặc biệt là tiếng Anh học thuật về âm nhạc)
- Kỹ năng mềm (nghiên cứu, phân tích, viết lách học thuật, thuyết trình, tư duy phản biện)
- Giáo dục thể chất, Giáo dục Quốc phòng – An ninh
II. Kiến thức cơ sở ngành và chuyên ngành
- Lý thuyết Âm nhạc: Ký xướng âm, Hòa âm, Đối vị, Phân tích hình thức âm nhạc, Phối khí.
- Lịch sử Âm nhạc Việt Nam: Từ âm nhạc truyền thống (dân gian, cung đình) đến âm nhạc hiện đại.
- Lịch sử Âm nhạc Thế giới: Các thời kỳ Âm nhạc phương Tây (Trung cổ, Phục hưng, Baroque, Cổ điển, Lãng mạn, Hiện đại, Đương đại) và Âm nhạc phương Đông.
- Dân tộc nhạc học: Nghiên cứu âm nhạc trong bối cảnh văn hóa, xã hội, các loại hình âm nhạc truyền thống của các dân tộc.
- Thẩm mỹ Âm nhạc: Các học thuyết về cái đẹp trong âm nhạc, mối quan hệ giữa âm nhạc và các loại hình nghệ thuật khác.
- Phê bình Âm nhạc: Nguyên tắc và phương pháp viết phê bình, đánh giá tác phẩm và sự kiện âm nhạc.
- Công nghệ âm nhạc: Ứng dụng công nghệ vào nghiên cứu, phân tích và lưu trữ âm nhạc.
- Kỹ năng nghe nhạc và nhận diện phong cách.
- Nghiên cứu khoa học âm nhạc: Phương pháp luận, kỹ năng thu thập, phân tích dữ liệu.
III. Thực hành và Đồ án
- Thực hành đọc tổng phổ, nghe và phân tích tác phẩm.
- Thực tế tại các nhạc viện, nhà hát, trung tâm nghiên cứu âm nhạc, bảo tàng âm nhạc.
- Khóa luận tốt nghiệp/Đồ án tốt nghiệp (nghiên cứu chuyên sâu về một chủ đề âm nhạc).
Cơ hội việc làm sau tốt nghiệp
Sinh viên tốt nghiệp ngành Âm nhạc học có thể đảm nhận nhiều vị trí công việc đòi hỏi chuyên môn sâu về âm nhạc và khả năng nghiên cứu, phân tích. Đây là những công việc có tính chất học thuật, nghiên cứu hoặc liên quan đến quản lý, truyền thông nghệ thuật.
- Nghiên cứu viên: Làm việc tại các Viện Nghiên cứu Âm nhạc, Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia, các trung tâm nghiên cứu về di sản âm nhạc.
- Giảng viên: Giảng dạy các môn về Lý luận, Lịch sử Âm nhạc, Dân tộc nhạc học, Phân tích Âm nhạc tại các nhạc viện, học viện âm nhạc, các trường đại học, cao đẳng có chuyên ngành âm nhạc.
- Phê bình gia/Bình luận gia âm nhạc: Viết bài phê bình, bình luận cho các tạp chí chuyên ngành, báo, đài, các website về âm nhạc.
- Biên tập viên/Phóng viên chuyên về âm nhạc: Làm việc cho các nhà xuất bản, báo chí, tạp chí chuyên về văn hóa, nghệ thuật, các đài phát thanh, truyền hình.
- Chuyên viên Bảo tàng/Lưu trữ âm nhạc: Nghiên cứu, kiểm kê, bảo quản, giới thiệu các hiện vật, tác phẩm âm nhạc tại các bảo tàng, thư viện.
- Chuyên viên tổ chức sự kiện âm nhạc/Quản lý nghệ thuật: Làm việc tại các nhà hát, công ty tổ chức sự kiện, phụ trách nội dung và chất lượng nghệ thuật.
- Cán bộ công tác văn hóa: Làm việc tại các Sở, Phòng Văn hóa – Thể thao và Du lịch, các trung tâm văn hóa nghệ thuật.
Mức lương ngành Âm nhạc học
Mức lương trong ngành Âm nhạc học khá đặc thù và có thể dao động lớn tùy thuộc vào vị trí, kinh nghiệm, năng lực cá nhân, và đặc biệt là khả năng tạo dựng uy tín, chuyên môn trong giới hàn lâm và nghệ thuật.
- Đối với sinh viên mới ra trường (0-1 năm kinh nghiệm): Mức lương khởi điểm thường dao động từ 7 – 12 triệu đồng/tháng đối với các vị trí trợ lý nghiên cứu, biên tập viên tập sự, hoặc chuyên viên tại các trung tâm văn hóa.
- Đối với người có kinh nghiệm (3-5 năm trở lên): Mức lương có thể tăng lên 12 – 25 triệu đồng/tháng đối với các vị trí nghiên cứu viên chính, giảng viên có kinh nghiệm, hoặc phê bình gia có tiếng.
- Đối với các vị trí chuyên gia cao cấp, quản lý (Trưởng phòng/Trưởng khoa, Giám đốc viện nghiên cứu, phê bình gia hàng đầu): Mức lương có thể lên đến 25 – 50 triệu đồng/tháng hoặc cao hơn nhiều, tùy thuộc vào tầm ảnh hưởng và đóng góp cho cộng đồng âm nhạc.
Lưu ý: Thu nhập trong ngành này không chỉ đến từ lương cố định mà còn có thể bao gồm thù lao từ các bài viết, bài giảng khách mời, tư vấn, hoặc tham gia các dự án nghiên cứu đặc biệt.
Bài viết về chủ đề Hướng nghiệp nằm trong chuyên mục Định hướng – Nơi giúp các bạn trẻ Tự tin định hướng nghề nghiệp, vững vàng xây dựng sự nghiệp.
