Ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống là một chuyên ngành nghệ thuật độc đáo, tập trung đào tạo những nghệ sĩ biểu diễn chuyên nghiệp các nhạc cụ truyền thống của Việt Nam (như Đàn Bầu, Đàn Nhị, Sáo Trúc, Đàn Tranh, Đàn T’rưng, Đàn Nguyệt, …). Đây là ngành học dành cho những ai có năng khiếu, niềm đam mê sâu sắc với âm nhạc dân tộc, mong muốn gìn giữ, phát huy và lan tỏa những giá trị văn hóa truyền thống của đất nước.
Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu rõ hơn về ngành này qua bài viết dưới đây nhé.
>>> Đội ngũ Tuhoc.com.vn đã phát triển công cụ làm trắc nghiệm sở thích nghề nghiệp Holland, để tìm ra nhóm sở thích nghè nghiệp của bạn. Đồng thời công cụ kết hợp với AI để gợi ý nghề nghiệp phù hợp ngay sau khi hoàn thành bài trắc nghiệm. Các bạn hãy thử ngay tại link này nhé!
Giới thiệu chung về ngành
Ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống là gì?
Ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống (Traditional Vietnamese Instrumental Performance) là chương trình đào tạo chuyên sâu về kỹ năng chơi một nhạc cụ dân tộc cụ thể, kết hợp với kiến thức lý luận, lịch sử và văn hóa âm nhạc truyền thống Việt Nam. Sinh viên theo học ngành này sẽ được trang bị:
- Kỹ năng biểu diễn nhạc cụ chuyên sâu: Rèn luyện kỹ thuật chơi nhạc cụ ở trình độ điêu luyện, khả năng diễn cảm, biểu đạt sắc thái và phong cách âm nhạc dân tộc đa dạng.
- Lý luận và Lịch sử Âm nhạc truyền thống: Nắm vững các thể loại, làn điệu, thang âm, hòa âm đặc trưng của âm nhạc dân tộc Việt Nam. Tìm hiểu về lịch sử phát triển của các loại hình âm nhạc truyền thống, các tác phẩm và nghệ nhân tiêu biểu.
- Kiến thức Văn hóa dân tộc: Khám phá sâu sắc về văn hóa, phong tục, tín ngưỡng của các dân tộc Việt Nam thông qua âm nhạc, hiểu được ý nghĩa và bối cảnh ra đời của các tác phẩm.
- Kỹ năng hòa tấu và trình diễn: Khả năng chơi nhạc cùng với các nhạc công khác trong dàn nhạc dân tộc, các nhóm nhạc truyền thống.
- Kỹ năng sư phạm (tùy định hướng): Một số trường có thể tích hợp kiến thức sư phạm để sinh viên có thể giảng dạy nhạc cụ truyền thống.
Mục tiêu của ngành là đào tạo ra những nghệ sĩ tài năng, giảng viên và chuyên gia có khả năng biểu diễn chuyên nghiệp, sáng tạo, và có thể truyền bá giá trị văn hóa âm nhạc truyền thống của Việt Nam đến công chúng trong nước và quốc tế.
Các trường đào tạo và điểm chuẩn ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống
Ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống là một ngành học đặc thù, đòi hỏi năng khiếu và niềm đam mê đặc biệt. Do đó, chỉ các nhạc viện, học viện âm nhạc và một số trường văn hóa nghệ thuật hàng đầu mới có chương trình đào tạo chuyên sâu này. Quá trình tuyển sinh sẽ tập trung chủ yếu vào các môn thi năng khiếu chuyên biệt.
Lưu ý:
- Mã ngành 7210210 là mã ngành chuẩn cho ngành này.
- Điểm chuẩn năm 2024 hiện tại (tháng 7/2025) chủ yếu là điểm xét tuyển sớm (học bạ, đánh giá năng lực) hoặc điểm dự kiến. Điểm chuẩn chính thức theo kết quả thi THPT Quốc gia thường sẽ được công bố vào cuối tháng 7, đầu tháng 8 năm 2025.
- Điểm chuẩn thường là tổng điểm của môn Ngữ văn (hoặc Toán) và các môn năng khiếu (thường có hệ số nhân rất cao). Thí sinh bắt buộc phải thi năng khiếu do trường tổ chức. Để có thông tin chính xác nhất, bạn nên truy cập website chính thức của các trường hoặc các cổng thông tin tuyển sinh quốc gia vào mùa tuyển sinh hàng năm.
Các khối thi ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống
Ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống yêu cầu thí sinh có năng khiếu đặc biệt về âm nhạc và khả năng chơi nhạc cụ dân tộc. Do đó, các tổ hợp môn xét tuyển luôn bao gồm các môn thi năng khiếu được đánh giá rất cao. Các khối thi phổ biến bao gồm:
- Khối N00: Ngữ văn (hoặc Toán), Năng khiếu Âm nhạc 1 (Thẩm âm, Tiết tấu), Năng khiếu Âm nhạc 2 (Biểu diễn nhạc cụ truyền thống chính).
- Khối N01: Ngữ văn, Năng khiếu Âm nhạc 1, Năng khiếu Âm nhạc 2 (kết hợp môn Toán hoặc Ngoại ngữ tùy trường).
Các môn thi năng khiếu chuyên biệt:
- Thẩm âm – Tiết tấu: Đánh giá khả năng cảm nhận cao độ, trường độ chính xác.
- Biểu diễn nhạc cụ truyền thống chính: Thí sinh sẽ trình bày các tác phẩm đã chuẩn bị theo yêu cầu của hội đồng thi trên nhạc cụ chuyên môn của mình (ví dụ: Đàn Bầu, Đàn Nhị, Đàn Tranh, Sáo Trúc…). Đây là môn thi quan trọng nhất, đánh giá trực tiếp kỹ năng và năng khiếu.
- Kiến thức cơ bản về âm nhạc: Lý thuyết âm nhạc cơ bản, ký xướng âm.
- Kiểm tra kỹ thuật ngón, tư thế, cảm âm dân tộc.
Lưu ý: Các môn năng khiếu thường có hệ số nhân rất cao (ví dụ: hệ số 3 hoặc 4), và điểm thi năng khiếu thường phải đạt ngưỡng tối thiểu rất cao mới đủ điều kiện xét tuyển. Thí sinh cần tìm hiểu kỹ quy định thi năng khiếu và cách tính điểm của từng trường vì đây là yếu tố quyết định.
Chương trình đào tạo ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống
Chương trình đào tạo ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống được thiết kế chuyên sâu vào việc rèn luyện kỹ năng biểu diễn thực hành, kết hợp với kiến thức lý luận, lịch sử và văn hóa âm nhạc dân tộc. Dưới đây là khung chương trình đào tạo tham khảo:
I. Kiến thức đại cương
- Triết học Mác – Lênin, Kinh tế chính trị Mác – Lênin, Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, Tư tưởng Hồ Chí Minh
- Pháp luật đại cương, Xã hội học đại cương
- Tin học cơ sở và ứng dụng
- Tiếng Anh cơ bản và Tiếng Anh chuyên ngành (đặc biệt là tiếng Anh học thuật về âm nhạc, văn hóa)
- Kỹ năng mềm (tư duy sáng tạo, giải quyết vấn đề, giao tiếp, thuyết trình, làm việc nhóm)
- Giáo dục thể chất, Giáo dục Quốc phòng – An ninh
II. Kiến thức cơ sở ngành và chuyên ngành
- Thực hành nhạc cụ chính (truyền thống): Là môn học cốt lõi, sinh viên sẽ luyện tập hàng ngày với giảng viên chuyên môn để nâng cao kỹ thuật, diễn cảm và vốn tác phẩm.
- Lý thuyết Âm nhạc truyền thống: Các thang âm, điệu thức, làn điệu, hòa âm đặc trưng của âm nhạc dân tộc.
- Lịch sử Âm nhạc Việt Nam: Từ âm nhạc dân gian, cung đình, ca trù, chèo, tuồng đến âm nhạc cách mạng và đương đại.
- Dân tộc nhạc học: Nghiên cứu sâu về các loại hình âm nhạc truyền thống của các dân tộc Việt Nam (ví dụ: âm nhạc Tây Nguyên, quan họ Bắc Ninh, đờn ca tài tử Nam Bộ).
- Thẩm mỹ Âm nhạc: Lý thuyết về cái đẹp trong âm nhạc truyền thống, giá trị văn hóa và tinh thần.
- Biểu diễn hòa tấu dàn nhạc dân tộc: Luyện tập chơi nhạc cùng các nhạc công khác, hiểu vai trò của mình trong tổng thể dàn nhạc.
- Ký xướng âm dân tộc: Luyện tập nghe, đọc và ghi chép lại các đoạn nhạc truyền thống.
- Chỉnh âm, bảo quản nhạc cụ truyền thống: Kiến thức về cấu tạo, sửa chữa và bảo dưỡng nhạc cụ.
- Sáng tác/Chuyển soạn cho nhạc cụ truyền thống: Khả năng sáng tạo tác phẩm mới hoặc chuyển soạn các tác phẩm khác cho nhạc cụ dân tộc.
- Sư phạm nhạc cụ truyền thống (nếu có định hướng giảng dạy): Phương pháp truyền dạy kỹ thuật chơi nhạc cụ và kiến thức âm nhạc dân tộc.
III. Thực hành và Đồ án tốt nghiệp
- Thực hành biểu diễn độc tấu, hòa tấu thường xuyên tại trường và các buổi biểu diễn.
- Tham gia các liên hoan, cuộc thi âm nhạc dân tộc.
- Thực tập tại các nhà hát, đoàn nghệ thuật truyền thống, trung tâm văn hóa.
- Đồ án tốt nghiệp thường là một buổi biểu diễn độc tấu hoặc hòa tấu hoàn chỉnh, kèm theo một tiểu luận phân tích tác phẩm hoặc nghiên cứu về nhạc cụ/làn điệu.
Cơ hội việc làm sau tốt nghiệp
Sinh viên tốt nghiệp ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống có nhiều cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực biểu diễn, giáo dục, nghiên cứu và phát triển văn hóa nghệ thuật. Với sự quan tâm ngày càng tăng đối với giá trị truyền thống, ngành này có tiềm năng phát triển ổn định.
- Nghệ sĩ biểu diễn chuyên nghiệp:
- Nhạc công tại các đoàn nghệ thuật truyền thống, nhà hát ca múa nhạc, đoàn chèo, tuồng, cải lương.
- Nghệ sĩ độc tấu, biểu diễn tại các sự kiện văn hóa, du lịch, nhà hàng, khách sạn cao cấp.
- Thành viên các nhóm nhạc dân tộc, tham gia lưu diễn trong nước và quốc tế.
- Giảng viên/Giáo viên nhạc cụ truyền thống: Giảng dạy tại các nhạc viện, học viện âm nhạc, các trường đại học, cao đẳng văn hóa nghệ thuật, hoặc mở lớp dạy nhạc cụ dân tộc tại nhà, trung tâm âm nhạc.
- Chuyên viên nghiên cứu: Làm việc tại các viện nghiên cứu âm nhạc, viện văn hóa nghệ thuật, bảo tàng, phụ trách sưu tầm, nghiên cứu, bảo tồn âm nhạc dân tộc.
- Cán bộ quản lý văn hóa: Làm việc tại các Sở, Phòng Văn hóa – Thể thao và Du lịch, các trung tâm văn hóa, phụ trách tổ chức các chương trình nghệ thuật dân tộc.
- Chuyên viên tổ chức sự kiện âm nhạc: Làm việc tại các công ty tổ chức sự kiện, nhà hát, phụ trách phần âm nhạc truyền thống.
- Biên tập viên/Phóng viên âm nhạc: Làm việc tại các nhà xuất bản âm nhạc, các đài phát thanh, truyền hình chuyên về âm nhạc truyền thống.
- Chuyên viên phục chế nhạc cụ: Hỗ trợ bảo tồn các nhạc cụ cổ, quý hiếm.
Mức lương ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống
Mức lương trong ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống khá đa dạng, phụ thuộc vào tài năng, kinh nghiệm biểu diễn, danh tiếng cá nhân và số lượng hợp đồng/buổi diễn.
- Đối với sinh viên mới ra trường/nghệ sĩ trẻ (0-3 năm kinh nghiệm): Mức lương khởi điểm có thể dao động từ 6 – 12 triệu đồng/tháng đối với các vị trí giảng viên tập sự, nhạc công trong các nhóm nhỏ, hoặc biểu diễn tại các sự kiện văn hóa.
- Đối với nghệ sĩ có kinh nghiệm (3-7 năm trở lên), nhạc công đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp: Mức lương có thể tăng lên 12 – 25 triệu đồng/tháng tùy thuộc vào vị trí trong đoàn, số lượng buổi biểu diễn, và thù lao cho mỗi chương trình.
- Đối với các nghệ sĩ có danh tiếng, nghệ nhân, giảng viên uy tín tại các nhạc viện: Thu nhập có thể rất cao, từ 25 – 50 triệu đồng/tháng trở lên, thậm chí hàng trăm triệu đồng cho các buổi biểu diễn lớn, hợp đồng lưu diễn quốc tế, hoặc các lớp học đặc biệt. Ngoài ra, còn có thu nhập từ việc tham gia các dự án bảo tồn, nghiên cứu.
Lưu ý: Thu nhập thường bao gồm lương cố định (nếu làm việc cho tổ chức nhà nước), và thù lao theo từng buổi biểu diễn, lớp dạy thêm, hoặc các dự án văn hóa nghệ thuật. Ngành này đòi hỏi sự cống hiến và niềm đam mê thực sự với di sản âm nhạc dân tộc.
Bài viết về chủ đề Hướng nghiệp nằm trong chuyên mục Định hướng – Nơi giúp các bạn trẻ Tự tin định hướng nghề nghiệp, vững vàng xây dựng sự nghiệp.
