Thư viện “Người thật – Việc thật” là tập hợp các buổi trao đổi thực tế, những câu chuyện nghề được chia sẻ từ những khách mời đang làm về chính công việc đó. Thư viện được thu thập và sắp xếp theo các nhóm ngành nghề trên Bản đồ thế giới nghề nghiệp để các bạn có thể tham khảo được dễ dàng hơn.
Bài viết có tham khảo nội dung từ Hướng nghiệp Sông An.
Thông tin căn bản
- Tuổi: 30
- Giới tính: Nữ
- Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 9 năm
- Trình độ học vấn và chuyên ngành: Cử nhân Quản Trị Tài Chính
Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?
Công việc của mình hiện tại có 3 mảng.
1. Dạy làm bánh
- Hình thức online (trực tuyến): mình quay sẵn video và up lên nhóm Facebook dành riêng cho học viên, từ đó tạo ra thu nhập thụ động
- Hình thức offline (trực tiếp): khi có thời gian thì mình cũng tổ chức các lớp dạy làm bánh tại nhà
2. Nhận làm bánh theo yêu cầu: Ví dụ như bánh quy ghi chữ đặc biệt cho các sự kiện và các đơn hàng đặt bánh từ nước ngoài
3. Nghệ nhân làm bánh: Làm bánh theo những hình thù mình thích – đây là những tác phẩm có thể gây dựng thương hiệu cho mình. Sẽ có những lời mời sang nước ngoài để dạy làm bánh. Mình cũng được mời làm giám khảo cho các cuộc thi làm bánh quốc tế. Tuy rằng đây chưa phải là nguồn thu nhập chính của mình nhưng nó giúp mình gây dựng danh tiếng trong lĩnh vực làm bánh, đồng thời cho mình cơ hội đi đây đi đó.
Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?
Từ khi còn nhỏ, mình đã có hứng thú với những từ như “khuôn”, “bơ”, “bột”, “lò nướng”…và hay quan sát mỗi khi có ai làm bánh. Đến khi lên đại học, mình vô tình thấy được vài blogs làm bánh của người Việt và được truyền cảm hứng để mua các dụng cụ làm bánh về thử, dù lúc ấy còn rất đơn giản chứ chưa được phong phú như bây giờ.
Mình bắt đầu chọn nghề làm bánh khi nhìn thấy những chiếc bánh mình làm ra được đem tặng cho bạn bè và người thân của mình, nhìn họ ăn mình thấy rất vui. Dần dần, một người bạn của mình đề nghị mình bán bánh cho họ và mình nghĩ tại sao không bắt đầu với nghề làm bánh? Vì vậy sau đơn hàng đầu tiên và tính toán về mặt doanh thu, chi phí, mình thấy nghề làm bánh không chỉ đơn thuần là sở thích mà còn có thể cho mình nguồn thu nhập ổn định. Vì vậy mình bắt đầu làm bánh từ đó.
Mình làm bánh ngay sau khi tốt nghiệp đại học nên lúc đó mình chưa từng trải qua công việc ở một công ty nào cả. Người thân có ngăn cản vì thời điểm đó họ cảm thấy tốt nghiệp đại học xong thì nên đi làm văn phòng mới “không uổng công học đại học”. Nhưng nhìn quanh bạn bè đi làm với mức lương thấp, công việc vất vả, không có niềm vui, thì mình thấy việc làm bánh là lựa chọn đúng đắn, vì khi làm bánh mình cảm thấy như mình không làm việc mà đang tận hưởng cuộc sống.
Hiện tại sau khi nhìn thấy được những thành công mình gặt hái trên con đường làm bánh, gia đình gồm bố mẹ, chồng và gia đình chồng rất ủng hộ công việc của mình.
Mình bắt đầu bán bánh lẻ từ năm 2013. Đến năm 2017, mình nhận nhiều đơn hàng cho bánh trang trí tiệc và rẽ hướng sang con đường làm bánh cookies nghệ thuật chuyên nghiệp. Thời điểm đó, mình được mời đi dạy các lớp làm bánh cookies vẽ và sau đó mình tự mở workshop tại nhà. Từ đó đến nay mình duy trì việc mở workshop online và offline để dạy cookies vẽ, cũng như việc sản xuất cookies vẽ cho các đơn đặt hàng bánh của các công ty, sự kiện, và bán cho các tiệm bánh tại nước ngoài.
Nếu được chọn lại mình vẫn tiếp tục con đường này, vì làm bánh là sở thích của mình. Công việc này bên cạnh việc kiếm thêm thu nhập, quan trọng hơn hết là mình có rất nhiều niềm vui từ nó. Mình được làm chủ thời gian, cuộc sống. Mỗi lần mệt mỏi, mình đi làm bánh sẽ lấy lại năng lượng được ngay. Có một câu nói hạnh phúc nhất chính là khi mình được làm công việc yêu thích. Mình đang có được niềm hạnh phúc đó.
Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?
Công việc tự do, giờ giấc linh hoạt.
Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao? Và Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?
Hiện tại mình có 3 mảng chính.
- Cookies artist: Công việc này đem lại cho mình nhiều niềm vui. Mình có thể biến nhiều điều mình thấy hứng thú trong cuộc sống thành một cái cookies. Ví dụ như cookies hình món ăn, cookies hình áo dài,…Việc làm cookies artist khá xa lạ tại Việt Nam nhưng trên thị trường bánh quốc tế, nó đem lại cho mình danh tiếng. Mình được mời đi dạy tại nước ngoài, làm giám khảo trong các cuộc thi bánh quốc tế, v.v…
- Sản xuất bánh cookies: Công việc này đem lại thu nhập ổn định hơn so với việc làm cookies artist. Tuy nhiên khi nhận đơn hàng, mình sẽ chịu áp lực về mặt thời gian, cũng như có những mẫu cookies khách chọn mà mình cảm thấy chưa hứng thú cho lắm nhưng vẫn phải làm.
- Các lớp học online: Đem lại nguồn thu nhập thụ động, chỉ cần mất thời gian quay lớp một lần nhưng có thể bán lớp học cho nhiều người khác nhau. Tóm lại, làm cookies mang đến cho mình nhiều năng lượng và niềm vui. Mình may mắn có được một công việc mà mình thực sự tận hưởng nó chứ không có cảm giác như đang đi làm. Còn việc không thích nó thì chỉ có tính chưa ổn định trong thu nhập. Nhưng bản thân mình cũng không chủ động marketing hay quảng bá gì cả. Hiện tại mình không quá tập trung vào sự nghiệp vì bên cạnh công việc mình còn có gia đình riêng.
Có những điều không hẳn là mình không thích, vì nó chưa xảy ra với mình, nhưng lại là những góc khuất trong nghề mà có thể các bạn trẻ nên cân nhắc. Sẽ có sự cạnh tranh, ganh đua, nói xấu, có người học lỏm hay bắt chước công thức của mình. Những thách thức như vậy mình nghĩ là ngành nghề nào cũng sẽ có.
Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v…)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?
Thứ nhất là sự kiên nhẫn. Có khi một công thức phải trải qua hàng chục, nếu không muốn nói là hàng trăm lần, để thành công. Mình đã từng dùng tới 300 quả trứng gà để ra được một công thức bánh gato. Thứ hai là đam mê. Đây chính là động lực thúc đẩy bạn kiên trì với công việc.
Thứ ba là tính cẩn thận. Làm bánh yêu cầu bạn phải đi theo công thức chính xác để đảm bảo chất lượng các mẻ bánh đồng đều. Tiếp đến là sự nhạy cảm với xu hướng. Bạn cần phải nắm bắt xem thị trường đang có xu hướng bánh gì để đáp ứng được nhu cầu của khách.
Bên cạnh đó, bạn cũng nên liên tục cập nhật và nâng cấp kỹ năng làm bánh của mình. Bạn nên có tâm thế cởi mở để học thêm điều mới, vì núi cao còn có núi cao hơn. Làm trong nghề này cần phải rèn luyện tay nghề để nâng cao chất lượng sản phẩm.
Và cuối cùng, tuy không liên quan tới kỹ thuật làm bánh nhưng mình thấy kỹ năng để quảng bá sản phẩm cũng rất quan trọng. Chẳng hạn như làm marketing hay chụp ảnh sản phẩm sao cho thu hút.
Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?
Nhiều người nghĩ rằng việc làm bánh rất nhàn hạ, chỉ là mặc tạp dề nấu nướng trong bếp. Nhưng thực chất nghề làm bánh rất vất vả. Tới mùa thì có khi còn phải làm việc thâu đêm suốt sáng cho đủ đơn.
Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?
Nếu bán bánh online và dạy làm bánh nói chung thì em có thể tự nuôi mình. Nhưng bước đầu cần có một số vốn để mua máy móc thiết bị hay đi học nghề.
Câu hỏi này mình không dám trả lời chắc chắn vì mỗi người có mức sống và nhu cầu khác nhau. Nhưng mình tin rằng việc bán bánh online sẽ mang lại đủ tiền để trang trải cuộc sống và còn dư dả hơn nữa nếu bạn biết cách kinh doanh.
Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?
Đối với các bạn trẻ bắt đầu vào nghề, mình chỉ muốn khuyên rằng hãy chọn đúng thầy mà học. Các bạn nên tìm hiểu kỹ trước khi đăng ký một khóa học, bằng cách hỏi thăm người quen hay đọc review trong các group làm bánh.
Bài viết nằm trong chuyên mục Định hướng – Nơi giúp các bạn trẻ Tự tin định hướng nghề nghiệp, vững vàng xây dựng sự nghiệp.